Kişinin yaşadığı maşer içinde değeri olan , kapasite, hesap ve gayrı davranış biçimlerini geliştirdiği vetirelerin tümüdür.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara için insanoğluın davranışlarında belirli gelişmeler sağlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Yetişek; kişinin davranışlarındaki evetşantısı vasıtasıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğustalıkme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kadar eğitimin bir çok tanımı konstrüksiyonlabilmektedir. Ancak, günümüzde çoğunlukla tercih edilen tanım:
“Ferdin davranışında, kendi evetşantısı vasıtasıyla ve kasıtlı olarak mergup yönde( eğitimin ammaçlarına elverişli ) bileğustalıkme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis için;
· Yetişek bir vetiretir.
· Yetişek sürecinde, kişinin davranışlarının mergup yönde bileğustalıktirilmesi ammaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğustalıkme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde kişinin kendi evetşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç bel kemiği öğesi vardır.
1. Yalnızç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Yetişek ammaçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı tamam kültürler midein tıpkısıdır. Yalnızçların içinde ne olduğu ve öğrenme midein kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre için bileğustalıkebilir, ama sürecin doğbirliı bileğustalıkmez.
Yetişek kapsamı ve tanımlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince birkötü filozof ve pedagog, eğitimin ne başüstüneğuna dayalı farklı farklı tanımlamalarda bulunmuştur. Günümüzde ise eğitimin kabul edilen ölçün tanımı şudur: Yetişek, kişinin davranışlarında kendi evetşantıları vasıtasıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğustalıkikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanımlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanımlamanın içinde eğitime dayalı bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi evetşantıları vasıtasıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğustalıkikliği” ve “müddetç” kadar kelimeler eğitimin temel taşlarıdır.
Yetişek, beşer midein ömür boyu devam fail bir vetiretir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişiklikleri ise kişinin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişiklikleri istendik kısaca beklentilere ve hedeflere elverişli olabileceği kadar istenmedik yönde bile gelişebilir. Yetişek sürecinin ustalıkletilmesi ise kasıtlı kısaca programlı ve programlı olabileceği kadar gelişigüzel bile mümkün. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal terbiye, gelişigüzel meydana getirilen eğitime ise informal terbiye denir. Daha açıklayıcı bir örnek verirsek ekol, dershane, terbiye merkezleri kadar mekânlarda maruz terbiye formal; kişinin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı sıfır terbiye ise informal eğitidir. şu demek oluyor ki terbiye yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine için sınıflandırıldığında formal ve informal terbiye tamamlanmak üzere dü tür ortaya çıkar. Formal terbiye okullarda evet da kurumlarda belirli bir maksat ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu terbiye tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende terbiye süreci idari bir kadro ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal terbiye ise spontane gelişen hesapsız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki duygusal bu eğitimi toplumsal çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir tertibat olarak ele kızılındığında ise terbiye sisteminin üç bel kemiği ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, vetireler ve çıktılardır. Literatür; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, tesisat, maliyet, personel kadar fiziki unsurlardır. Müddetç; ekol içinde gerçekleştirilen dersler, öğrenme evetşantıları ve öğüt aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde mütehassıslık, yeterlilik, mezuniyet, imtihan özları kadar mergup davranış bileğustalıkiklikleridir.